Bourgogne

De Bourgogne is een van de meest complexe wijngebieden ter wereld. De wijnen zijn van oudsher wereldberoemd en met name de Premier en Grand Cru-wijnen zijn van absolute wereldklasse.

Dat succes is in grote mate te danken aan de Benedictijner en Cisterciënzer kloosterordes die vanaf de 10e eeuw bezit namen van een groot deel van het Bourgondische grondgebied en dat in cultuur brachten. De monniken probeerden de kwaliteit van de verschillende delen op systematische wijze in kaart te brengen en ontwikkelden zo de climats, percelen die vanwege hun speciale terroir herkenbare en typische wijnen opleveren. Enkele duizenden climats onderscheidt het relatief kleine wijngebied van de Bourgogne. In veel gevallen beslaan ze niet meer dan een halve hectare en zijn ze ook nog eens verdeeld over meerdere eigenaren. De beste zijn climats zijn geklasseerd als Premier of Grand Cru.

Waar Frankrijk het begrip terroir al hoog in het vaandel heeft, geldt dat dus in de overtreffende trap voor de Bourgogne. Van de omgevingsfactoren die gezamenlijk de kwaliteit van de druiven bepalen, verdient vooral de bodem aandacht, want nergens ter wereld is die van structuur en samenstelling zo fragmentarisch als in de Bourgogne. Erosie heeft in de loop van de tijd gezorgd voor een diversiteit aan lokaal verschillende grondcombinaties. Die waarin kalksteen, klei of mergel in de juiste verhoudingen voorkomen, zijn de beste voor wijnbouw. Het is dus niet zo gek dat de classificatie in Bourgogne gebaseerd is op de diversiteit van het terroir en dat een cru-status wordt toegekend aan wijnen uit een bepaalde wijngaard. Anders dan de Bordeaux, waar die status wordt toegekend aan een bepaald château.

Waar Bourgogne ook verschilt met de Bordeaux is dat vrijwel alle wijnen van één druivenras gemaakt zijn. Voor rood is dat pinot noir en voor wit chardonnay – en in bepaalde gevallen aligoté. Pinot noir doet het goed in de koele Bourgogne, maar is ook een gevoelige druif. En in moeilijke jaren kan een mindere kwaliteit niet gecompenseerd worden door assemblage met andere druivenrassen. Vakmanschap in wijngaard en kelder is dus nóg meer dan elders van cruciaal belang.

Naast Chablis omvat Bourgogne drie regio’s, van noord naar zuid zijn dat Côte d’Or, Chalonnais en Mâconnais. Uit de Côte d’Or komen de mooiste wijnen, met rode toppers uit deelgebied Côte de Nuits en beroemde witte uit een aantal gemeentes in de Côte de Beaune. Uit de Chalonnais komt zowel wit als rood en is met name de gemeente Bouzeron bijzonder om zijn kwaliteitswijnen van aligoté. De Mâconnais is hét gebied voor wit van chardonnay, met als uitschieters Pouilly-Fuissé en Saint-Véran. Er wordt op kleinere schaal ook fris rood gemaakt van pinot noir, vaak aangevuld met gamay.